سرفه بخصوص در پاییز و زمستان یکی از علائم رایج سرماخوردگی در کودکان است. سرفه انواع مختلف دارد که شامل سرفه خشک، سرفه همراه با خس خس و سرفه پارسی است. عوامل اصلی ایجاد سرفه عفونت سیستم تنفسی، سرماخوردگی، سینوزیت، آسم و ریفلاکس معده است.
سرفه با علائمی مانند دشواری در قورت دادن، صدا دادن گلو هنگام تنفس، آبریزش بینی، درد قفسه سینه، خس خس کردن، تنگی نفس، تب و بی حالی نیز همراه می باشد. اگر فرزند شما کمتر از چهارسال سن دارد مصرف قرص بدون تجویز پزشک باعث ایجاد عوارض جانبی خطرناکی برای او می شود. اگر سرفه بیش از یک هفته به طول انجامید، کودک درد سینه داشت، سرفه همراه با خون یا همراه با تب بالا بود حتما باید به پزشک مراجعه کنید. در این مقاله می خواهیم روش های خانگی و گیاهی برای درمان سرفه شدید کودکان را به شما مامان های اومایی عزیز آموزش دهیم. با ما همراه باشید.
روش های خانگی درمان سرفه شدید کودکان
در این جا بهترین روش های خانگی برای کاهش یا درمان سرفه شدید کودکان را برایتان توضیح می دهیم:
عسل
عسل باعث بهبود ورم و التهاب گلوی کودک می شود و در نتیجه سرفه را کاهش می دهد. مقدار عسل به سن کودک بستگی دارد. اگر کودک شما بین دو تا پنج سال است روزانه نصف قاشق چایخوری عسل به او بدهید اما اگر بزرگ تر از دوازده سال است به او دو قاشق چایخوری عسل بدهید. بهتر است عسل را پیش از خواب به کودک بدهید تا آرامش بیشتری برای او ایجاد کند.
هشدار مهم:
به هیچ وجه به کودک زیر دو سال عسل ندهید زیرا باعث مسمومیت غذایی حاد می شود.
آب لیمو
یک قاشق چایخوری آب لیمو تازه را همراه با عسل و یک فنجان آب گرم مخلوط کنید و روزی دو یا سه بار به کودک بدهید. این کار ویروس های موجود در دستگاه تنفسی کودک را از بین برده و با نرم کردن گلو از سرفه های شدید جلوگیری می کند.
زنجبیل
یک چهارم قاشق چایخوری فلفل هندی را با زنجبیل آسیاب کنید، یک قاشق غذاخوری سرکه سیب و یک قاشق غذاخوری عسل به آن اضافه کنید. دو قاشق غذاخوری آب نیز بیفزایید و روزانه دو قاشق چایخوری از این محلول شگفت انگیز را به کودک خود بدهید.
سرکه سیب
لیوانی آب بردارید و یک قاشق چایخوری عسل و یک قاشق چایخوری سرکه سیب به آن بیفزایید. هم بزنید و به کودک بدهید. این ماده به سرعت باعث بهبود سرفه های کودک می شود. زیرا هم سرکه و هم عسل خاصیت پاک کنندگی و ضد ویروسی دارند و التهابات را کاهش می دهند در نتیجه گلوی کودک نرم شده و کمتر سرفه می کند.
بخور
کودک را در معرض بخار حمام قرار دهید. دوش آب گرم را باز کنید و در حمام را ببندید. پیش از خواب همراه با کودک خود حداقل پانزده دقیقه در حمام بنشینید. صبح دوباره این کار را پانزده دقیقه تکرار کنید. این کار باعث می شود گرفتگی بینی و گلو از بین برود. همچنین کودک راحت تر می تواند سرفه کند. در هنگام حمام بخار حواستان باشد که خودتان نیز همراه کودک باشید تا خطر خفگی ایجاد نشود. مقداری روغن اوکالیپتوس نیز می توانید به آب حمام بیفزایید. کودک را با این آب حمام کنید تا سینه او باز شود و راحت تر سرفه کند.
ارتفاع زیر سر کودک را زیاد کنید!
اگر سن کودک بالای یک سال است در هنگام خواب چند بالشت زیر سر، پشت و شانه هایش قرار دهید تا سر بالاتر از بدن قرار بگیرد. این کار به نفس کشیدن راحت تر او کمک می کند.
استفاده از دستگاه تهویه
دستگاه تهویه در اتاق کودک قرار دهید. این دستگاه باعث می شود هوای اتاق مرطوب و تمیز باشد. پنجره ها را صبح باز کنید تا هوای مرطوب از اتاق خارج شود. در غیر این صورت باعث رشد قارچ ها و عوارض جانبی دیگر برای کودک و خود شما می شود.
سوپ مرغ
مقداری سوپ مرغ برای کودک تهیه کنید. مطالعات نشان می دهد سوپ مرغ غذایی است که میزان التهابات را کاهش می دهد و باعث می شود مخاط رقیق شده و گرفتگی از بین برود و سرفه کاهش یابد. همچنین علائم سرماخوردگی را از بین می برد و انرژی بیشتری در بدن کودک ایجاد می کند.
به کودک اجازه دهید استراحت کند
سرفه باعث خستگی زیاد کودک می شود زیرا او به انرژی زیادی برای مبارزه با عفونت نیاز دارد. هر چقدر کودک بیشتر استراحت کند سریع تر بهبود می یابد.
به کودک مایعات بیشتری بدهید
مقدار زیادی مایعات و آب و نوشیدنی های گرم یا سرد بدون کافئین به کودک بدهید. مایعات باعث می شوند گرفتگی بینی و سینه راحت تر از بین برود. سعی کنید آب میوه های تازه ای را که دوست دارد برای او تهیه کنید تا میل بیشتری برای نوشیدنشان داشته باشد زیرا بیشتر کودکان در هنگام بیماری کم اشتها و بهانه گیر می شوند.
دستگاه مکش
از دستگاه مکش برای باز کردن مجرای تنفسی کودک استفاده کنید. این دستگاه برای کودک بالای شش ماه مناسب است.
آب نمک گرم
یک فنجان آب گرم بردارید و نصف قاشق چایخوری نمک به آن بیفزایید. سپس دو یا سه قطره آب نمک را در داخل هر بینی کودک بریزید. این کار به باز شدن مجرای تنفسی کمک می کند. همچنین می توانید در یک ظرف آب نمک گرم بریزید. سر کودک را طوری در ظرف بگیرید که یکی از سوراخ های بینی در ظرف باشد و آب نمک وارد مجرای سوراخ بینی شود.
در این زمان کودک باید با دهان تنفس کند. این کار باعث می شود بینی باز شود. همین کار را برای حفره دیگر بینی نیز انجام دهید. از کودک بخواهید روزی دو یا سه بار آب نمک قرقره کند. می توانید چند قطره آب لیمو نیز به محلول بیفزایید.
مک زدن
اگر سن کودک شما بالای چهار سال است می توانید به او آبنبات سرد، توت یخ زده، یخ خرد شده یا بستنی بدهید. این مواد سرد باعث می شوند درد گلوی کودک کاهش یابد.
درمان های گیاهی سرفه شدید در کودکان
روش های گیاهی عوارض جانبی ندارند و برای کودکان بسیار مناسب هستند. از دیرباز در ایران از این روش های سنتی برای درمان سرماخوردگی و کاهش سرفه شدید کودکان استفاده می کرده اند که عبارتند از:
ماساژ بخار
عسل، آلوئه ورا و روغن های ضروری را ترکیب کرده و بر روی سینه، پشت و گردن کودک بمالید. حواستان باشد این مواد را اطراف چشم، بینی یا صورت قرار ندهید زیرا می تواند باعث حساسیت و عوارض جانبی شود.
همچنین می توانید یک قطره مریم گلی را با یک قطره روغن نعناع و روغن اوکالیپتوس مخلوط کنید. به آن دو قاشق چایخوری روغن زیتون بیفزایید و آن را بر روی بدن کودک ماساژ دهید.
شربت گیاهی سرفه
برای ساخت شربت گیاهی مخصوص درمان سرفه در یک لیوان آب، یک قاشق غذاخوری دارچین، یک چهارم فنجان ریشه ختمی، یک چهارم فنجان گل بابونه و یک چهارم فنجان ریشه زنجبیل خشک شده یا تازه بیفزایید. مخلوط را بجوشانید تا آب آن نصف شود. هنگامی که مایع گرم است مقداری عسل و آب لیمو به آن بیفزایید و بگذارید سرد شود. می توانید محلول را به مدت دو ماه در یخچال نگهداری کنید. محلول را از صافی رد کنید و در صورت سرفه های شدید روزانه یک قاشق چایخوری از محلول را به کودک بدهید.
روش دیگر این است که یک قاشق چایخوری برگ آویشن را با دانه شنبلیله، نصف لیمو، یک قاشق غذاخوری گل مینا در نصف فنجان آب مخلوط کرده و بگذارید نیم ساعت بماند. مخلوط را روی شعله کم قرار دهید تا به یک فنجان کاهش یابد. سپس دو قاشق غذاخوری گلیسیرین و دو فنجان عسل به آن بیفزایید. بگذارید سرد شود. سپس مواد را از صافی رد کرده و عصاره باقی مانده را در یخچال نگهداری کنید. هر چهار ساعت یک قاشق چایخوری از این محلول را به کودک بدهید.
عصاره های گیاهی
مقدار یکسانی از زیره سبز، برگ گشنیز و ریشه سوسن را مخلوط کنید. حدود ده گرم از مخلوط را بعد از غذا همراه با آب به کودک بدهید. اگر کودک طعم آن را دوست ندارد مقداری عسل و آب لیمو و یا کمی شکر به آن اضافه کنید.
عصاره سپا
یک قاشق چایخوری آب عصاره سپا را با یک و نیم قاشق چایخوری عسل مخلوط کنید. بگذارید سه تا چهار ساعت بماند سپس به کودک بدهید. این ماده باعث کاهش سرفه و سرماخوردگی می شود.
چشم خرچنگی
ده گرم ریشه گیاه چشم خرچنگی را با ده میلی لیتر آب مخلوط کنید. این مخلوط را روزی دو بار به مدت سه روز به کودک بدهید.
صبر زرد
مقداری برگ صبرزرد را همراه با کمی آب روی شعله ملایم قرار دهید و عصاره آن را بگیرید. مقداری از عصاره صاف شده را با عسل مخلوط کنید و روزی دو بار به کودک بدهید.
دانه رازیانه
رازیانه باعث می شود راحت تر سرفه کنید. یک فنجان و نیم آب جوش را با یک قاشق غذاخوری دانه رازیانه مخلوط کنید. بگذارید نیم ساعت بماند. مایع را روی شعله ملایم قرار دهید تا به یک فنجان کاهش یابد. سپس دو فنجان عسل به آن بیفزایید. بعد از سرد شدن می توانید این دارو را دو ماه در یخچال نگهداری کنید. روزی نصف قاشق چایخوری از آن به کودک بدهید تا سرفه اش کاهش یابد.
چای گیاهی
از چند نوع چای گیاهی به روش های زیر می توانید استفاده کنید:
- یک فنجان آب گرم را با نصف قاشق چایخوری ریشه شیرین بیان مخلوط کنید. بگذارید ده دقیقه بماند سپس به هم بزنید. یک تا دو فنجان از این ماده را هر روز به کودک بدهید. خواص ضد التهاب و خلط آور شیرین بیان باعث بهبود سرفه و سرماخوردگی می شود.
- دو قاشق چایخوری بادرنجبویه را در یک فنجان آب در حال جوش بریزید. محلول را هم بزنید و به کودک بدهید.
- دو قاشق چایخوری زوفای خشک را در یک فنجان آب جوش بریزید و بگذارید ده تا دوازده دقیقه بماند. مخلوط را هم بزنید و به کودک بدهید. مصرف چای در حالت گرم بهتر است زیرا باعث باز شدن گرفتگی ها می شود.
بایدها و نبایدها در خصوص درمان سرفه کودکان
مهم است که شما به عنوان مادر کودک بدانید در هنگام سرفه شدید کودکان چه کارهایی باید انجام شود و چه کارهایی نباید انجام شود تا کودک سریع تر بهبود یابد. دراین جا برخی از باید ها و نباید ها را برایتان ذکر می کنیم:
بایدها
- به کودک آموزش بدهید دست هایش را مرتب بشوید.
- اگر بیرون هستید از دستمال های مرطوب برای تمیز کردن دست های کودک بصورت مرتب استفاده کنید.
- اگر کودک شما سرفه می کند ممکن است دیگران نیز مریض شوند زیرا ویروس به سرعت منتقل می شود. بنابراین سعی کنید بهداشت را رعایت کنید.
نبایدها
- هنگامی که کودک سرفه می کند یا سرما خورده است سیگار نکشید زیرا دود آن مانع از تنفس راحت کودک می شود.
- سعی کنید کودک را از منابع دود و بوهای حساسیت زا مثل بوی سرخ کردنی دور کنید.
- از اسپری های مخصوص بینی و قرص های بدون تجویز پزشک استفاده نکنید.
سخن آخر
همان طور که ملاحظه کردید روش های زیادی برای درمان و کاهش سرفه شدید کودکان وجود دارد اما همه این راه های خانگی در شرایطی کاربرد دارند که علائم خطرناک دیگر مانند تب، اسهال و ... وجود نداشته باشند و در صورت وجود این علائم حتما باید کودک را نزد پزشک ببرید تا با درمان های پزشکی بهبود یابد. اما در این مرحله نیز با مشورت پزشک درمان های خانگی می توانند در کنار درمان های شیمیایی و پزشکی کمک کننده باشند تا کودک سریع تر بهبود یابد.
Alice Maria Fuentes. 22 Home Remedies for Cough in Kids.2018
