کوتاه شدن طول سرویکس در بارداری و درمان آن

دهانه رحم قسمت تحتانی رحم است که به عنوان "دری" بین رحم و واژن عمل می کند (ناحیه استوانه ای شکلی که رحم را به واژن متصل می کند دهانه رحم یا گردن رحم نام دارد). دهانه رحم که عمدتا از بافت فیبرو عضلانی تشکیل شده، طولانی ، محکم و ضخیم است و باید در حاملگی به همین ترتیب باقی بماند. هر چند گاهی اوقات در ما های ابتدایی دهانه رحم شروع به کوتاه شدن قبل از تولد نوزاد می کند. که در این شرایط گفته مشود ، طول دهانه رحم یا سرویکس کوتاه شده است.

اگر دهانه رحم مادر باردار کوتاه تر از اندازه طبیعی باشد، خطر زایمان زودرس و سقط جنین  افزایش می یابد. اندازه گیری طول سرویکس یا همان دهانه رحم در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد. نگران نباشید با مطالعه این مقاله می توانید اطلاعات لازم را درباره کوتاهی دهانه رحم در بارداری و راههای درمان آنرا  به دست آورید.

قبل از بارداری، طول دهانه رحم به طور معمول چهار تا پنج اینچ است. در دوران بارداری، دهانه رحم جنین را در رحم ایمن نگه می دارد تا زمانی که شروع به نرم شدن و کوتاه شدن می کند تا برای زایمان آماده شود. وقتی دهانه رحم  زودتر از موقعه زایمان کوتاه می شود، خطر زایمان زودرس را افزایش می دهد.

دهانه رحم دارای دو دهانه اصلی است. دهانه داخلی یا همان os داخلی در بالای دهانه رحم، نزدیکترین فاصله به رحم است. دهانه خارجی یا OS خارجی در پایین دهانه رحم است. گاهی اوقات ، هنگامی که دهانه رحم شروع به کوتاه شدن می کند ، سیستم داخلی شروع به گشاد شدن می کند و گردن رحم از شکل "v" به "u" تغییر می کند. به این عمل قیفی شدن دهانه رحم گفته می شود.

علت کاهش طول سرویکس چیست؟

دلایل اصلی کوتاه و قیفی شدن دهانه رحم وراثت، ضربه، ناهنجاری های دهانه رحم یا رحم یا نارسایی دهانه رحم (دهانه رحم ناتوان یا ناکافی وبی کفایت نیز نامیده می شود) می باشد.  نارسایی دهانه رحم که باعث نرم و گشاد شدن دهانه رحم می شود، دلیل اصلی زایمان زودرس است. این وضعیت می تواند باعث کوتاه شدن دهانه رحم شود، در واقع قبل از آنکه رحم خود  را برای زایمان آماده کند.

زنانی که دهانه رحم کوتاه دارند، همراه با یا بدون قیفی شکل شدن یا نارسایی،  احتمال بیشتری برای تولد بچه نارس نسبت به زنان با طول دهانه رحم نرمال دارند. با این حال ، یک دهانه رحم کوتاه لزوماً تعیین نمی کند که جنین  شما زودرس باشد.

مداخلات متعددی برای دهانه رحم کوتاه وجود دارد که پزشکان می توانند برای کاهش خطر زایمان زودرس انجام دهند.  نکته اصلی این است که کوتاهی دهانه رحم را که منجر به زایمان زودرس میشود را به موقع تشخیص دهیم.

تشخیص

بهترین روش برای تشخیص کوتاهی دهانه رحم  در زنان باردار سونوگرافی است. پزشکان نمی توانند با معاینه دستی کوتاهی رحم یا قیفی شکل بودن دهان را تشخیص دهند. تنها روش مطمعن سونوگرافی است. با این حال، در بارداری های معمول ، پزشکان همیشه کوتاهی دهانه رحم را بررسی نمی کنند.

اگر عوامل خطر زایمان زودرس و یا سابقه سقط جنین دارید، از پزشک خود در مورد سونوگرافی دهانه رحم خود بخواهید تا بررسی کند. در حاملگی های سالم ، دهانه رحم به طور کلی بین 30 تا 50 میلی متر (3 تا 5 سانتی متر) طول دارد و تا پایان بارداری ثابت خواهد ماند. مطالعات نشان می دهد که خطر ابتلا به زایمان زودرس زمانی بیشتر است که طول دهانه رحم کمتر از 25 میلی متر باشد.

در صورت تشخیص زودهنگام، روشهای درمانی موثری وجود دارد که می تواند به جلوگیری از زایمان زودرس در زنان مبتلا به کوتاهی رحم یا نارسایی دهانه رحم کمک کند.
جلوگیری از تولد زودرس

دمان سرویکس کوتاه

از آنجا که دهانه رحم کوتاه می تواند خطر زایمان زودرس فرد باردار را افزایش دهد، پزشکان در صورت وجود چه خطری فرد را درمان می کند. در اینجا مروری بر برخی از رایج ترین گزینه های درمانی وجود دارد.

1- تجویز پروژسترون

ثابت شده است که مصرف پروژسترون،  هورمون کلیدی برای حفظ حاملگی، خطر زایمان زودرس را در زنانی که گردن رحم کوتاه دارند کاهش می دهد.

2- سرکلاژ دهانه رحم

سرکلاژ یا دوختن دهانه رحم بخیه ای است که در دهانه رحم برای کمک به بسته ماندن آن زده می شود، که مطالعات نشان می دهد می تواند خطر زایمان زودرس را کاهش دهد.  سرکلاژ اغلب در زنان با طول دهانه رحم کوتاه یا  ناکافی استفاده می شود. این روش معمولاً واژینال انجام می شود،  اگرچه گاهی اوقات از طریق یک برش در شکم نیز انجام می شود.

3- پساری (pessary)

pessary دهانه رحم، نواری مصنوعی است که دهانه رحم را بسته نگه می دارد. پساری دهانه رحم مداخله جدید تری است، اما مطالعات نشان می دهد که برای جلوگیری از زایمان زودرس در زنان با دهانه رحم کوتاه به خوبی عمل می کند. بر خلاف سرکلاژ، قرار دادن پساری یک عمل جراحی نیست و پزشک وسیله ای را داخل واژن قرار می دهد که طوری طراحی شده که رحم را حمایت کند. .

4- استراحت در رختخواب

محدودیت فعالیت، از جمله استراحت مطلق ، اغلب برای زنانی که در معرض خطر زایمان زودرس هستند توصیه می شود. با این حال  استراحت در تخت برای جلوگیری از زایمان برای زنان مبتلا به دهانه رحم کوتاه ثابت نشده ، بنابراین معمولاً برای کسانی که به این بیماری مبتلا هستند غیر ضروری است. مطالعات نشان می دهد که محدودیت فعالیت مانع از زایمان زودرس در زنان با دهانه رحم کوتاه نمی شود.

حرف آخر

اگر تشخیص داده شده است که دهانه رحم شما کوتاه است، نگران نباشید شما تنها نیستید. خبر خوب این است که پزشکان قبل از شروع زایمان در تشخیص و درمان کوتاهی رحم بسیار بهتر عمل می کنند و به جلوگیری از زایمان زودرس کمک می کنند. انجام مراقبت های زودرس و منظم قبل از تولد بسیار مهم است تا بتوان گردن رحم کوتاه و سایر مشکلات بارداری را یافت و به موقع درمان کرد.