لقاح شامل يك سرى از وقايع پيچيده غدد درون ريز و متابوليسم بوده كه در آن يك اسپرم سالم، تخمك سالم را در عرض24ساعت پس از تخمك گذارى بارور مى كند. موفقيت فرآيند لقاح در گرو سلامت اسپرم و تخمك و نيز شرايط تغذيه اى مناسب مى باشد.مراقبتهای تغذیه ای در بارداری از اهمیت فراوانی لرخوردار است. بارداری سالم باتغذیه سالم مهیا میشود به همين دليل براى داشتن يك باردارى و زايمان ايمن بايد قبل از باردارى خانم ها توصیه های تغذیه ای زير را رعايت نمايند:
1- برنامه غذايى مناسب داشته باشند (رعايت سه اصل تعادل، تناسب و تنوع، يعنى در روز به مقدار كافى، متناسب و به شكل متنوع از انواع مواد غذايى در گروه هاى غذايى اصلى استفاده نمايند).
2- قبل از باردار شدن تا حد امكان وزن خود را به محدوده طبيعى برسانند.در صورتى كه BMI فرد كمتر از5/18 یا بالاتر از25 باشد بايد رژيم غذايى متناسب براى او در نظر گرفته شود و بهتر است تا رسيدن به وزن مطلوب، باردارى خود را به تأخير اندازد. خانم هايى كه در شروع باردارى چاق هستند در معرض خطر افزايش فشارخون حاملگى و پره اكلامپسى، ديابت باردارى، زايمان زودرس و زايمان از طريق سزارين به علت وزن بالاى جنين (وزن بالاى 4500 گرم) قرار مى گيرند. در ضمن خانم هاى چاق مشكلات بيشترى در شيردهى خواهند داشت. نوزادان مادران چاق بيشتر از نوزادان مادران طبيعى مبتلا به ماكروزومى، نمره آپگار پايين هنگام تولد و چاقى دوران كودكى خواهند شد.
3- بهتر است از باردارى قبل از 18 سالگى اجتناب گردد زيرا معمولاً در اين سنين ذخاير بدن زن جوان ناكافى است و در نتيجه در صورت باردارى، مادر علاوه بر مشكل تأمين سلامت خود با مسئله تأمين مواد مغذى براى رشد جنين مواجه مى شود و در نهايت امكان تولد نوزاد كم وزن بيشتر خواهد شد.
4- در صورت ابتلا به بيمارى هاى سيستميك مزمن مرتبط با تغذيه نظير چاقى، ديابت و يا فشارخون و يا بيمارى هاى گوارشى زمينه اى نياز است مشاوره با پزشك خانواده و يا كارشناس تغذيه براى حصول اطمينان از چگونگى ادامه رژيم غذايى يا دارويى قبل از باردارى صورت پذيرد.
5- از استعمال دخانيات و مصرف نوشابه هاى الكلى پرهيز كنند.
6- به هنگام باردار شدن وجود ذخيره كافى املاح و ويتامين ها در بدن ضرورى است. به همين دليل، رعايت فاصله ايمن بين باردارى ها حدود سه سال ضرورى است.
7- ترجيحاً از سه ماه قبل از باردارى تا پايان باردارى روزانه يك عدد قرص اسيدفوليك مصرف نمايند. مصرف اسيدفوليك از قبل باردارى، از تولد نوزاد مبتلا به نقص لوله عصبى پيشگيرى مى كند.
8- در صورت وجود كم خونى قبل از باردارى بايد درمان صورت پذيرد. بسته به شدت كم خونى ميزان مصرف مكمل آهن متفاوت است. استفاده از منابع غذايى غنى از آهن در هنگام درمان كم خونى ضرورى است.
9- در صورت ابتلا به ديابت و چاقى لازم است كاهش وزن تا رسيدن به محدودهBMIطبیعی صورت گيرد. علاوه بر كنترل مرتب قند و چربى خون، مصرف غذاهاى كم چرب و غنى از كربوهيدرات هاى مركب با انديس گلايسمى پايين و مصرف غذاهاى حاوى فيبر و همچنين انجام منظم تمرينات ورزشى توصيه مى شود. اين افراد ضمناً بايد به مشاور تغذيه ارجاع داده شوند.
