زمان آمدن شیر مادر بعد از زایمان

چه زمانی می توان انتظار افزایش شیر داشت؟

تولید شیر معمولا 30 تا 40 ساعت پس از زایمان شروع به افزایش می کند، اما ممکن است کمی طول بکشد تا تغییرات برای مادر قابل درک شوند. معمولا افزایش شیر از روز دوم یا سوم پس از زایمان کاملا مشهود است اما در 25% موارد ممکن است بیشتر طول بکشد تا افزایش شیر دیده شود. نشانه های افزایش شیر مادر شامل موارد زیر است:

•  سفتی پستان، تورم، سنگینی، گرما، سوزش
•  نشت شیر
•  تغییر الگوهای تغذیه نوزاد
•  در این زمان متوجه می شوید که غلظت و رنگ شیر از طلایی غلیظ کلستروم به شیر رقیق و سفید تغییر کرده است.

تحقیقات نشان می دهد زمان آمدن شیر تحت کنترل هورمون ها است و به شیردهی مربوط نمی شود. با این حال، مادرانی که زود شیردهی را شروع می کنند یا به دفعات بیشتر به نوزاد شیر می دهند در روزهای 3 تا 4 شیر بیشتری تولید می کنند و نوزادان آنها وزن کمتری از دست می دهند و سطح بیلیروبین پایین تری دارند (زردی کمتر). تماس بدن مادر با بدن نوزاد نیز با افزایش تولید شیر همراه است. اگر در هنگام تولید شير، شیر از سینه خارج نشود تولید شیر متوقف می شود.

عوامل خطر برای تاخیر در تولید شیر

هنگامی که شیر مادر در طول 3 روز پس از زایمان (72 ساعت بعد از زایمان) افزایش حجم مورد انتظار را نداشته باشد، تأخیر در تولید شیر (DOL) اتفاق افتاده است. مطالعات نشان می دهند عوامل خطر برای تاخیر در تولید شیر عبارتند از:

•  زایمان اول – در زایمان اول معمولا شیر یک روز دیرتر (نسبت به زایمان دوم، سوم و ...) تولید می شود.
•  عوامل مربوط به درد زایمان و زایمان
•  مقدار زیاد مایع IV در طول زایمان
•  داروهای مسکن هنگام زایمان بدون در نظر گرفتن روش زایمان
•  زایمان تنشی، خسته کننده و یا زخم واژن
•  زایمان سزارین (سزارین | علت انجام زایمان سزارین و مراقبت های آن)
•  مرحله طولانی فشار دادن در هنگام زایمان (بیش از یک ساعت)
•  از دست دادن خون (بیش از 500 میلی لیتر / 1 پینت)
•  جفت پایدار یا هر چیزی که بر عملکرد جفت تاثیر می گذارد. 
•     سلامت مادر
•  مسائلی که بر هورمونهای مادر یا واکنش او به هورمون ها تاثیر می گذارد، از جمله مقاومت به انسولین، دیابت نوع 1، سندرم تخمدان پلی کیستیک، ناباروری، کم کاری تیروئید یا مسائل مربوط به هیپوفیز، از جمله سندرم شیهان، فشار خون بالا.
•  چاقی

 تحقیقات نشان می دهد که به جای DOL، افزایش خطر ممکن است به دلیل افزایش آهسته تولید شیر به دلیل مدیریت شیردهی، کاهش پاسخ پرولاکتین به تغذیه با شیر مادر و یا افزایش حجم بدن که بر رشد سینه در دوران بلوغ تاثیر می گذارد، باشد.

 در موارد زیر، شیر به احتمال زیاد طبق برنامه زمانبندی تولید می شود، اما تولید شیر ممکن است به اندازه کافی  زیاد نباشد تا باعث احساس پری شود:

•  مسائل مربوط به سینه مادر
•  زایمان زودرس 
•  سینه های رشد نکرده
•  جراحی پستان یا آسیب به پستان (ممکن است بافت پستان را از بین ببرد یا با اعصابی که باعث تولید شیر می شوند تداخل ایجاد شود)
•  آناتومی غیر معمول نوک پستان، نوک پستان صاف یا معکوس، یا سوراخ کردن نوک پستان ممکن است مانع انتقال شیر شود.
•  هر مسئله مربوط به مدیریت شیردهی، از جمله بیماری مادر، که در روزهای اول شیردهی بر تولید شیر تاثیر می گذارد.
•  هر گونه دارویی که تولید شیر را در روزهای اول کاهش می دهد، از جمله داروهای هورمونی ضدبارداری.

اگر تا روز چهارم شیر تولید نشد چه کاری انجام دهم؟

• شیردهی را تا زمانی که پستان تخلیه شود انجام دهید. تماس بدن مادر با بدن نوزاد نیز می تواند در تولید شیر موثر باشد.  مراقب وزن نوزاد باشید تا اطمینان حاصل کنید که او به اندازه کافی شیر می خورد- اگر فرزند شما بیش از 7٪ وزن زمان تولد را از دست بدهد، شیردهی باید افزایش یابد. اگر نوزاد به قدر کافی شیر نخورد، مصرف مکمل ضروری است.

تهیه و تنظیم: گروه سلامت اوما

منبع: kellymom.com