در دوران بارداری خانم ها بر حسب شرایط و وضعیت جسمانی خود ممکن است بسیاری از حالات مختلف مثل حالت تهوع، سرگیجه و حتی در مواقعی سرفه خشک در بارداری را تجربه کنند که در صورت طولانی شدن می تواند فرد را اذیت کند و حتی خطرناک باشد.
در این مقاله می خواهیم درباره سرفه خشک در بارداری، علائم و نشانه ها و روش های درمانی این عارضه با شما صحبت کنیم تا با آگاهی نسبت به آن در صورت وقوع بخوبی کنترلش کنید.
سرفه خشک چگونه است؟
به طور کلی سرفه خشک سرفه ای است که ترشح مخاطی ندارد . سرفه خشک در ظاهر ساده است اما می تواند برای خانم ها مشکلاتی مانند تنگی نفس، بی اختیاری ادرار و... ایجاد کند. اگر فرد در هفته های آخر دوران بارداری دچار سرفه خشک شود با مشکلاتی مانند تنفس نامنظم و یا تنگی نفس و همچنین خستگی بیش از اندازه، روبرو می شود.
تفاوت بین سرفه خشک و مرطوب چیست؟
تنها تفاوت بین سرفه خشک و مرطوب در میزان مخاط ترشح شده در گوش و حلق و بینی است. در حالت سرفه خشک مخاط یا بسیار کم است و یا اصلا وجود ندارد، اما در سرفه مرطوب مخاط تا بهبودی کامل ترشح می شود. در سرفه خشک با اینکه مخاطی وجود ندارد، میکروب ها و باکتری های ایجاد کننده آلرژی در ریه ها و راه بینی فعال می شوند و ایجاد آلرژی می کنند.
علت سرفه خشک در بارداری
ابتلا به سرفه خشک در بارداری دلایل مختلفی دارد که مهم ترین این دلایل افزایش سطح هورمون استروژن در بدن است. همچنین به طور طبیعی به دلیل شرایط بارداری سیستم ایمنی بدن ضعیف شده و سریعا به موارد ایجاد آلرژی و سرفه خشک واکنش نشان می دهد. اگر بخواهیم دلایل ایجاد این بیماری را دسته بندی کنیم، دلایل اصلی ابتلا به سرفه خشک عبارتند از:
1- آلرژی
همان طور که به آن اشاره کردیم سیستم ایمنی در دوران بارداری ضعیف می شود و بدن نسبت به مواد آلرژی زا حساسیت بیشتری نشان می دهد. اگرچه جنین تحت تأثیر این مواد آلرژی زا قرار نمی گیرد ، اما مادر را درگیر می کند. مواد آلرژی زا مانند ویروس ها می توانند از طریق بینی یا دهان وارد بدن شوند و باعث اختلال در تنفس یا سرفه خشک شوند.
2- آسم
اگر فرد باردار مبتلا به آسم باشد، در دوران بارداری سرفه خشک را تجربه خواهد کرد.
3- برونکواسپاسم
برونکواسپاسم یک نوع بیماری است که در اثر قرار گرفتن در کنار حیوان خانگی ، سرمازدگی ، آلاینده های شیمیایی و دود سیگار ایجاد می شود و منجر به سرفه خشک می شود.
4- رینیت
رینیت (التهاب مخاط بینی) یک بیماری مرتبط با بارداری است که منجر به تورم غشاهای مخاطی می شود. نتیجه این تورم ها ابتلا ی فرد باردار به سرفه خشک است.
5- سیستم ایمنی ضعیف
افرادی که به طور طبیعی سیستم ایمنی ضعیفی دارند در طول دوران بارداری بیشتر در معرض ابتلا به انواع آلرژی ها و عفونت ها یا سرفه خشک هستند.
6- سوزش سر دل
ریفلاکس معده یا سوزش سر دل در دوران بارداری شایع است و می تواند دلیلی برای ایجاد سرفه خشک باشد.
علائم و نشانه های سرفه خشک
سرفه خشک در بارداری علائم و نشانه هایی دارد که با شناخت آن ها می توانید از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید و یا به دنبال درمان آن باشید. این علائم عبارتند از:
- خس خس سینه
- گرفتگی بینی
- حالت تهوع
- بی خوابی و خستگی
درمان سرفه خشک در بارداری چگونه است؟
سرفه خشک در دوران بارداری معمولاً در تنفس مشکل ایجاد می کند و ممکن است در صورت شدید شدن علائم مانند تب، فرد را دچار مشکل جدی کند. بنابراین نباید بی توجه از کنارش بگذرید و در صورت ابتلا به آن و خوب نشدن پس از یک الی دو روز حتما باید به دنبال درمان باشید. این بیماری در صورت عدم درمان می تواند حتی در انجام کارهای روزانه عادی شما اختلال ایجاد کند.
درمان های خانگی برای سرفه خشک در دوران بارداری
در بارداری به دلیل محدودیت در تجویز دارو ابتدا از مادر خواسته میشود، درمان های خانگی را انجام دهد و در صورت عدم بهبودی به سراغ درمان دارویی می روند:
1- رژیم غذایی مناسب
استفاده از یک رژیم غذایی سالم و سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی در این دوران ضروری است. غذاهای سرشار از روی، سیستم ایمنی بدن را تقویت می کنند و سرفه خشک را بهبود می بخشند. یکی دیگر از موارد رژیمی برای درمان سرفه خوردن غذاهای سرشار از ویتامین C مانند کیوی ، گوجه فرنگی ، پرتقال ، گریپ فروت و ... است.
2- داشتن خواب کافی
داشتن خواب کافی و دور ماندن از استرس باعث بهبودی سرفه می شود. یک استراحت خوب بهتر از هر چیزی باعث جلوگیری از ایجاد عفونت و بیماری می شود.
3- برای کاهش سرفه بر روی یک تکه لیمو مقداری فلفل سیاه بپاشید و آن را بو کنید یا مقداری از آب لیمو به همراه فلفل و مقداری آب ولرم را میل کنید.
4- در غذاهایی که میل می کنید از سیر رنده شده استفاده کنید تا علائم سرفه خشک کاهش یابد.
5- برگ های ریحان را خرد کرده و با مقداری عسل مخلوط کنید و بخورید.این کار را هر روز برای تسکین گلو و سرفه خشک انجام دهید.
6- مقداری آب پیاز تازه را با عسل و کمی آب ولرم مخلوط کرده و یک شربت سرفه طبیعی تهیه کنید.
7- برای تقویت سیستم ایمنی بدن و تسکین سرفه دائما آب پرتقال بنوشید.
8- از مواد آلرژی زا مانند گرد و غبار، خاک و سایر آلاینده های سمی که سرفه را تشدید می کنند، دوری کنید.
9- از شربت آب لیموی تازه و آب ولرم استفاده کنید.
10- برای افزایش رطوبت موجود در هوا و رهایی از سرفه خشک ، شب ها از دستگاه مرطوب کننده هوا در اتاق خواب استفاده کنید.
11-سوپ گرم، چای و مخلوط آب ولرم با عسل نیز سرفه را کاهش می دهد.
12-آب نمک غرغره کنید زیرا التهابات را کاهش می دهد ومواد تحریک کننده گلو را از بین می برد.
13- اگر سرفه خشک ناشی از ریفلاکس اسید است، می توانید دفعات و کمیت وعده های غذایی خود را تغییر داده و حالت نشستن ، ایستادن و خواب خود را که در آن حالت مشکل ریفلاکس ندارید در هنگام خوردن غذا حفظ کنید.
14- فاصله خود را از افراد مبتلا به آنفولانزا حفظ کنید.
داور برای سرفه خشک در بارداری
در دوران بارداری هر دارویی را نمی توانید استفاده کنید، اما داروهایی که استفاده آن ها عارضه ای برای بارداری ندارند عبارتند از :
- استامینوفن ساده (برای تب ، سردرد و بدن درد)
- قرص های مکیدنی گلو (بصورت آبنبات) (برای تسکین درد گلو)
- شربت دکسترومتورفان (برای سرکوب سرفه خشک)
- قطره سرفه حاوی منتول
استفاده بیش از حد از داروهای خاص می تواند به جنین آسیب برساند. از این رو، برای اطمینان بیشتر باید قبل از مصرف در مورد نوع دارو و دوز مصرفی ( هرچند از داروهای بدون نسخه باشد) با پزشک خود مشورت کنید.
نکته مهم: در نظر داشته باشید بهترین راه پیشگیری از سرفه خشک در بارداری داشتن یک رژیم غذایی خوب و استراحت کافی است.
آیا سرفه خشک می تواند روی جنین تأثیر بگذارد؟
خیر. سرفه خشک فقط ایمنی مادر را کاهش می دهد و به جنین آسیبی نمی زند. جنین توسط جفت محافظت می شود. اما ، عدم درمان سرفه ، سرماخوردگی یا آنفولانزا برای مدت طولانی ممکن است بر رشد شناختی جنین تأثیر بگذارد و منجر به اختلال در هنگام تولد شود.
هشدار: برای جلوگیری از عارضه های سرفه خشک به عنوان یک اقدام احتیاطی باید اولا یکی رژیم غذایی سالم داشته باشید، در ثانی برای معاینات دوران بارداری به طور منظم به پزشکتان مراجعه کنید.
حرف آخر
در حالی که سرفه خشک در دوران بارداری رایج است نباید نسبت به آن بی اهمیت باشید زیرا تشدید این بیماری خطرات جدی برای مادر ایجاد می کند. بنابراین در صورت ادامه دار بودن حتما به پزشک مراجعه کنید و به دنبال راهی برای درمان آن باشید.