مادرانی که تازه زایمان کرده اند نباید برای لاغر شدن تلاش خود را از همان ابتدا آغاز کنند. زیرا انرژی زیادی را در زمان زایمان از دست داده اند و همچنین مسئول تغذیه و شیردهی نوزاد خود هستند. با گذر زمان اضافه وزن ایجاد شده در اثر بارداری از بین می رود. اغلب یک سال طول می کشد تا وضعیت وزنی و هورمونی مادران به حالت اول بازگردد. به همین خاطر با انجام فعالیت های ورزشی، پیاده روی ، و تغذیه مناسب به طوری که تأمین کننده تمامی نیازهای مادر و نوزاد باشد، دوباره می توان به وزن و اندام پیش از زایمان بازگشت.
پس از زایمان، همه خانم ها مشتاق هستند که به وزن قبل از بارداری خود بازگردند و نگرانند که این کار چه مدت طول خواهد کشید. در دوران بارداری افزایش وزن متوسط 17 کیلوگرم از نظر فیزیولوژیک طبیعی است و مقداری از آن یعنی حدود 3 تا 5 کیلوگرم مربوط به تودههای چربی است که در بدن ذخیره میشود، مقداری هم مربوط به وزن جنین، مایعات درون خون، کیسه آب، جفت و... است. در طول ۶ هفته اول بعد از زایمان ۲ تا ۳ کیلوگرم دیگر از وزن کاهش می یابد که این کاهش وزن به علت از دست دادن مایعات از طریق ادرار است. مادران پس از زایمان و در طی ۶ هفته اول بعد از زایمان نباید رژیم لاغری یا محدودیت انرژی داشته باشند، زیرا بدن نیازمند انرژی است تا آنچه در زمان تولد نوزاد از دست رفته است، باز یابد و نیاز کودک تامین شود.
مادران با رعایت رژیم غذایی متنوع و مناسب، سلامت خود و نوزاد خود را تضمین می کنند. با توجه به این که در این دوران هر هفته در حدود نیم تا یک کیلوگرم از وزن مادر کاهش می یابد، رژیم غذایی کم چرب به همراه ورزش های مناسب در این روند تاثیر بسزایی دارند. ولی باید توجه داشت که کاهش سریع وزن مادر به عنوان یک خطر برای نوزاد تلقی می شود، زیرا این عمل باعث می شود سم معمولی که در چربی های بدن ذخیره شده است به جریان خون رها شود و میزان مواد سمی یا آلوده کننده در شیر بالا رود.
دلیل ذخیره چربی در طول دوران بارداری در فلسفه خلقت، ضعیفبودن مادر بعد از زایمان است و از آنجا که روند شیردهی فوراً پس از زایمان آغاز میشود و خود شیر کالری بالایی دارد، ممکن است مادر با دریافت مواد غذایی نتواند نیازهای خود و فرزندش را تامین کند. چربیهای ذخیره شده در این مدت به کمک مادر میآیند و برای شیردهی سوزانده میشوند. درستترین کاری که برای کاهش وزن بعد از زایمان توصیه میشود، شیردهی است.
مادرانی که بعد از زایمان به کودکان خود شیر نمی دهند بیشتر در معرض چاق شدن هستند. زمانی که کودک سینه مادر خود را مک می زند هورمون اکسید دومین در بدن مادر تولید می شود. این هورمون علاوه بر اینکه شیر تولید می کند باعث کوچک شدن رحم و شکم مادر نیز می شود.
متخصصان و کارشناسان تغذیه توصیه می کنند ۵۰۰ کالری در روز به میزان انرژی مورد نیاز مادر شیرده باید اضافه گردد. به طور متوسط اکثر مادران شیرده روزانه ۲۷۰۰ کالری انرژی نیاز دارند. خوردن کمتر از ۱۸۰۰ کالری در روز منجر به کاهش تولید شیر و ضعف بدنی می شود. در این دوران، شیر دادن به نوزاد و آزاد شدن اکسی توسین (هورمون آزاد شده از هیپوفیز) باعث می شود که مادر احساس تشنگی بیشتری کند. به همین دلیل مادر در این دوران بیشتر از بقیه مواقع آب می نوشد، اگر چه تاثیر زیادی در تامین شیر ندارد، ولی نوشیدن حداقل ۸ تا ۱۲ لیوان آب در روز را به مادران توصیه می شود.
به دلیل خونریزی حین زایمان و پس از آن نیاز به مصرف آهن نیز افزایش می یابد. به همین خاطر تا 3 ماه پس از زایمان حتی اگر کم خونی وجود نداشته باشد مادران باید حتماً قرص آهن مصرف کنند .مصرف شیر، لبنیات، کلسیم، ویتامین ها و قرص های مکمل پس از زایمان به همه مادران توصیه می شود.