پوکی استخوان نوعی بیماری استخوانی است که با تخلخل استخوان همراه است. داخل استخوان سالم فضاهای کوچکی مانند کندوی عسل وجود دارد. پوکی استخوان باعث بزرگ شدن این فضاها و کاهش استحکام و دانسیته استخوان می شود. به صورت همزمان بیرون استخوان ضعیف تر و نازک تر می شود.
افرادی که پوکی استخوان دارند در هنگام راه رفتن و ایستادن در معرض خطر هستند. حدود پنجاه و سه میلیون از مردم یا مبتلا به پوکی استخوان هستند یا در خطر ابتلا به آن هستند. استخوان هایی که بیشتر در معرض خطر هستند شامل استخوان های دنده ها، ستون فقرات، کمر و باسن می باشند.
علائم پوکی استخوان
پوکی استخوان علائم اولیه ندارد. در بیشتر موارد، افرادی که پوکی استخوان دارند تا زمانی که دچار شکستگی نشوند متوجه نمی شوند.
برخی شکستگی های ستون فقرات بدون درد اولیه می باشند. در این شرایط، کوتاه شدن قد یا خمیدگی ستون فقرات نشان دهنده پوکی استخوان است.
چه چیزی باعث پوکی استخوان می شود؟
دلیل اصلی پوکی استخوان سن است. با بالا رفتن سن، استخوان های قدیمی از بین رفته و استخوان های جدید جایگزین می شوند. در سن سی سالگی از دست دادن استخوان سریع تر از جایگزینی اتفاق می افتد.
یائسگی باعث می شود استخوان سریع تر از بین برود. مردها نیز در این سن استخوان های خود را با سرعت کمتری از دست می دهند. در سن شصد و پنج سالگی و هفتاد سالگی، مرد و زن با سرعتی یکسان دچار پوکی استخوان می شوند.
فاکتورهای خطرناک دیگر شامل:
- زن بودن
- سن بالا
- سفیدپوستان و آسیایی ها
- سابقه خانوادگی، ژنتیک
- سوء تغذیه
- نداشتن فعالیت فیزیکی
- سیگار کشیدن
- مصرف برخی قرص ها
- وزن پایین
- استخوان بندی ضعیف
تشخیص پوکی استخوان
پوکی استخوان با استفاده از اسکن سنجش تراکم استخوان بررسی می شود. در این اسکن، دانسیته ستون فقرات، باسن و کمر اندازه گیری می شود. این قسمت ها بیشتر از سایر قسمت ها در معرض پوکی استخوان هستند.
پزشک این آزمایش را برای افرادی انجام می دهد که بیشتر در معرض پوکی استخوان هستند. همچنین پزشک برای بررسی شکستگی اسکن سنجش تراکم استخوان را توصیه می کند.
درمان پوکی استخوان
داروی رایج درمان پوکی استخوان بیس فسفونات می باشد. این داروها عبارتند از آلندرونات، ایباندرونات و زولدرونیک اسید. قرص های بیس فسفونات از کاهش تراکم استخوان جلوگیری می کنند. این قرص ها را می توان به صورت خوراکی یا تزریقی مصرف کرد.
درمان های در دسترس عبارتند از:
- در مردها درمان با تستوسترون باعث افزایش دانسیته استخوان می شود. در زن ها استروژن در طول پریودی و بعد از آن از کاهش دانسیته استخوان جلوگیری می کند. متاسفانه درمان با استروژن باعث افزایش لختگی خون، بیماری های قلبی و سرطان می شود.
- قرص جایگزین رالوکسیفن مزایای استروژن را بدون عوارض تامین می کند ولی هنوز هم احتمال لختگی خون وجود دارد.
قرص های دیگر برای درمان پوکی استخوان عبارتند از:
- دنوسوماب که تزریق می شود و از بیس فسفونات موثرتر است.
- تریپاراتید که تزریق می شود و رشد استخوان را تحریک می کند.
- سالسیتونین سالمون که به صورت اسپری تنفسی می باشد و باعث کاهش پوکی استخوان می شود اما باید با دقت مصرف شود زیرا احتمال ابتلا به سرطان وجود دارد.
مشکلات پوکی استخوان چیست؟
یکی از مشکلات اصلی پوکی استخوان درد و شکستگی استخوان می باشد. تغییر روش زندگی و مصرف قرص از شکستگی جلوگیری می کند.
چطور می توان از پوکی استخوان جلوگیری کرد؟
فاکتورهای خطرناک زیادی برای پوکی استخوان وجود دارد که نمی توان آن ها را کنترل کرد. این فاکتورها شامل جنسیت، سابقه خانوادگی و سن بالا می باشد. فاکتورهایی نیز وجود دارند که تحت کنترل شما هستند.
بهترین روش ها برای جلوگیری از پوکی استخوان عبارتند از:
- مصرف کلسیم و ویتامین د
- انجام ورزش های سبک مانند پیاده روی
- ترک سیگار
- برای خانم ها؛ در نظر گرفتن مزایا و معایب هورمون درمانی
منبع: www.healthline.com
