هپاتیت یکی از بیماری های ویروسی است که در میان افراد بسیار شایع است. انواع مختلف هپاتیت وجود دارد. علائم عمومی هپاتیت را بشناسید و اگر به این علائم مشکوک هستید به پزشک مراجعه کنید. در این مقاله با علائم، درمان، نحوه تشخیص و چگونگی پیشگیری از این بیماری آشنا می شوید، در این مقاله می خوانیم:
هپاتیت چه بیماری است؟
هپاتیت به بیماری التهابی کبد اشاره دارد. این بیماری معمولا توسط عفونت ویروسی ایجاد می شود، اما علل احتمالی دیگری نیز برای هپاتیت وجود دارد. این علل شامل هپاتیت خودایمنی و هپاتیتی است که به عنوان یک نتیجه ثانویه از داروها، مواد مخدر، سموم و الکل رخ می دهد. هپاتیت خودایمنی بیماری ای است که وقتی بدن آنتی بادی را در برابر بافت کبد ایجاد می کند، رخ می دهد. کبد در قسمت فوقانی سمت راست شکم واقع شده است. کبد بسیاری از وظایف مهم که متابولیسم بدن را تحت تاثیر قرار می دهد انجام می دهد، از جمله:
- تولید صفرا، که برای هضم ضروری است
- فیلتر کردن سموم از بدن
- دفع بیلی روبین (محصول گلبول قرمز شکسته)، کلسترول، هورمون ها و داروها
- تجزیه کربوهیدرات ها، چربی ها و پروتئین ها
- فعال کردن آنزیم ها که پروتئین های تخصصی ضروری برای عملکرد بدن هستند
- ذخیره سازی گلیکوژن (نوعی قند)، مواد معدنی و ویتامین A، D، E و K
- سنتز پروتئین های خون مانند آلبومین
- سنتز عوامل لخته شدن
با توجه به مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، حدود 4،4 میلیون آمریکایی در حال حاضر مبتلا به هپاتیت مزمن B و C هستند. بسیاری از مردم حتی نمی دانند که هپاتیت دارند. گزینه های درمان بسته به نوع هپاتیت متفاوت است. می توانید از برخی از اشکال هپاتیت از طریق ایمن سازی و اقدامات احتیاطی در مورد شیوه زندگی جلوگیری کنید.
انواع هپاتیت ویروسی
عفونت های ویروسی کبد که به عنوان هپاتیت طبقه بندی می شوند عبارتند از: هپاتیت A، B، C، D و .E ویروس های مختلف مسئول هر نوع هپاتیت ویروسی منتقل شده می باشند. هپاتیت A همیشه یک بیماری حاد و کوتاه مدت است، در حالی که هپاتیت B، C و D به احتمال زیاد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری مزمن است. هپاتیت E معمولا حاد است اما می تواند به خصوص در زنان باردار خطرناک باشد.
هپاتیت A
هپاتیت A بوسیله عفونت با ویروس هپاتیتHAV) A) ایجاد می شود. این نوع هپاتیت اغلب توسط مصرف مواد غذایی یا آب آلوده به مدفوع از فردی که مبتلا به هپاتیت A است، منتقل می شود.
هپاتیت B
- هپاتیت B از طریق تماس با مایعات عفونی بدن مانند خون، ترشحات واژینال یا مایع منی حاوی ویروس هپاتیت (B (HBV منتقل می شود. استفاده از داروهای تزریقی، داشتن رابطه جنسی با یک شریک آلوده و یا به اشتراک گذاشتن تیغ با یک فرد آلوده، خطر ابتلا به ویروس هپاتیت B را افزایش می دهد.
- توسط CDC تخمین زده شده است که 1.2 میلیون نفر در ایالات متحده و 350 میلیون نفر در سراسر جهان با این بیماری مزمن زندگی می کنند.
هپاتیت C
هپاتیت C از ویروس هپاتیت (C (HCV می آید. هپاتیت C از طریق تماس مستقیم با مایعات آلوده بدن منتقل می شود، به طور معمول از طریق تزریق مواد مخدر و تماس جنسی. HCV یکی از رایج ترین عفونت های ویروسی خون در ایالات متحده است. تقریبا 2.7 تا 3.9 میلیون آمریکایی در حال حاضر با شکل مزمن این عفونت زندگی می کنند.
هپاتیت D
هپاتیت دلتا یا هپاتیت D بیماری جدی کبدی ناشی از ویروس هپاتیت HDV) D) است. HDV از طریق تماس مستقیم با خون آلوده منتقل می شود. هپاتیت D یک نوع نادر هپاتیت است که فقط در ارتباط با عفونت هپاتیت B اتفاق می افتد. ویروس هپاتیت D بدون وجود هپاتیت B نمی تواند زیاد شود. این بیماری در ایالات متحده بسیار غیر معمول است.
هپاتیت E
هپاتیت E یک بیماری آبی است که توسط ویروس هپاتیت HEV) E) ایجاد می شود. هپاتیت E به طور عمده در مناطقی که دارای بهداشت و سلامتی ضعیف هستند یافت می شود و به طور معمول از مواد خوراکی که باعث تخریب آب می شود، حاصل می شود. این بیماری در ایالات متحده غیر معمول است. با این حال، موارد هپاتیت E در خاورمیانه، آسیا، آمریکای مرکزی و آفریقا گزارش شده است.
علت هپاتیت غیرعفونی چیست؟
الکل و دیگر سموم
مصرف بیش از حد الکل می تواند باعث آسیب کبدی و التهاب شود. این مسئله گاهی اوقات به عنوان هپاتیت الکلی شناخته می شود. الکل به طور مستقیم سلول های کبد شما را آلوده می کند که با گذشت زمان، می تواند باعث آسیب دائمی شود و منجر به آسیب به کبد ( برای کبد چرب چه باید کرد؟) و سیروز، ضخیم شدن و زخم شدن کبد شود. سایر دلایل سمی ایجاد هپاتیت شامل مصرف بیش از حد داروها و قرار گرفتن در معرض سموم است.
پاسخ سیستم خودایمنی
در برخی موارد، سیستم ایمنی کبد را به عنوان یک شیء مضر در نظر می گیرد و شروع به حمله به آن می کند. این مسئله باعث التهاب مداوم می شود که می تواند از خفیف تا شدید باشد، که اغلب مانع عملکرد کبد می شود. این مشکل در زنان سه برابر بیشتر از مردان است.
علائم عمومی هپاتیت چیست؟
اگر اشکال عفونی هپاتیت داشته باشید که مزمن هستند، مانند هپاتیت B و C، ممکن است در ابتدا علائمی نداشته باشید. نشانه ها ممکن است رخ ندهند تا زمانی که بر کبد آسیب وارد شود. علائم و نشانه های هپاتیت حاد به سرعت ظاهر می شود. آنها عبارتند از:
- خستگی
- علائم آنفولانزا ( آنفولانزا | علائم، درمان و واکسن آنفولانزا)
- ادرار تیره
- مدفوع کمرنگ
- درد شکمی
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن بدون دلیل ( برای چاق شدن چه باید کرد)
- زردی پوست و چشم، که ممکن است علائم زردی باشد
هپاتیت مزمن به آرامی توسعه می یابد، بنابراین این علائم و نشانه ها به راحتی دیده نمی شوند.
تشخیص هپاتیت چگونه است؟
سابقه و آزمایشات فیزیکی
برای تشخیص هپاتیت، ابتدا پزشک پرونده شما را بررسی کرده تا هر گونه عوامل خطرساز برای هپاتیت عفونی یا غیرعفونی را مشخص کند. در طول معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است به آرامی بر روی شکم شما فشار دهد تا ببینید درد یا حساسیت به لمس وجود دارد. پزشک ممکن است احساس کند که کبد شما بزرگ شده است. اگر پوست یا چشم هایتان زرد باشد، پزشک آن را در طول آزمون بررسی می کند.
آزمایشات عملکرد کبد
آزمایش های عملکرد کبدی از نمونه های خون برای تعیین میزان کارایی کبد استفاده می کنند. نتایج غیرطبیعی این آزمایش ممکن است اولین نشانه ای از مشکلی باشد، به ویژه اگر نشانه هایی از یک معاینه فیزیکی بیماری کبد نداشته باشید. سطح آنزیم های کبدی بالا ممکن است نشان دهد که کبد شما تحت تأثیر قرار گرفته، آسیب دیده یا ناکارآمد است.
سایر آزمایشهای خون
اگر آزمایشات عملکرد کبد شما غیر طبیعی باشد، پزشک احتمالا دستورالعمل های دیگری را برای تشخیص منبع مشکل ایجاد می کند. این آزمایش ها می تواند ویروس هایی که باعث ایجاد هپاتیت می شوند را بررسی کند. آنها همچنین می توانند برای بررسی آنتی بادی هایی که در شرایطی مانند هپاتیت خودایمنی رایج هستند مورد استفاده قرار گیرند.
سونوگرافی
سونوگرافی شکمی از امواج فراصوتی برای ایجاد یک تصویر از اندامهای داخل شکم استفاده می کند. این آزمایش اجازه می دهد تا پزشک کبد و ارگان های اطراف را به خوبی مشاهده کند. سونوگرافی موارد زیر را نشان می دهد:
- مایع در شکم
- آسیب کبد یا بزرگ شدن
- تومورهای کبدی
- اختلالات کیسه صفرا
گاهی اوقات پانکراس نیز در تصاویر اولتراسوند نشان داده می شود. این می تواند یک آزمون مفید در تعیین علت عملکرد غیر طبیعی کبد شما باشد.
بافت برداری کبدی
بافت برداری کبدی یک روش تهاجمی است که در آن پزشک نمونه ای از بافت کبد شما میگیرد. بافت برداری را می توان از طریق پوست با یک سوزن انجام داد و نیازی به عمل جراحی ندارد. به طور معمول، هنگام استفاده از نمونه، از سونوگرافی برای هدایت پزشک استفاده می شود. این آزمایش به دکتر اجازه می دهد مشخص کند عفونت یا التهاب چقدر بر کبد تاثیر گذاشته است. همچنین می توانید برای نمونه برداری از هر بخش از کبد که غیر طبیعی است استفاده شود.
چگونه هپاتیت را درمان کنیم؟
گزینه های درمان با توجه به نوع هپاتیت و اینکه آیا عفونت حاد یا مزمن است تعیین می شود.
درمان هپاتیت A:
- هپاتیت A معمولا به درمان نیاز ندارد، زیرا یک بیماری کوتاه مدت است. اگر علائم باعث ناراحتی زیادی می شود، می توان از استراحت استفاده کرد. اگر دچار استفراغ یا اسهال هستید، دستورالعمل پزشکان را برای هیدراتاسیون و تغذیه دنبال کنید.
- واکسن هپاتیت A برای جلوگیری از این عفونت در دسترس است. واکسیناسیون کودکان بین سنین 12 تا 18 ماه آغاز میشود. این واکسیناسیون مجموعه ای از دو واکسن است. واکسیناسیون برای هپاتیت A برای بزرگسالان نیز در دسترس است و می تواند با واکسن هپاتیت B ترکیب شود.
درمان هپاتیت B
- هپاتیت حاد B نیاز به درمان خاصی ندارد.
- هپاتیت B مزمن با داروهای ضد ویروسی درمان می شود. این نوع درمان می تواند گران باشد، زیرا باید برای چندین ماه یا سالها ادامه یابد. درمان هپاتیت B مزمن نیز نیاز به ارزیابی های پزشکی منظم و نظارت دارد تا تعیین کند که آیا ویروس به درمان پاسخ می دهد یا خیر.
- هپاتیت B را می توان با واکسیناسیون پیشگیری کرد. CDC واکسیناسیون هپاتیت B را برای همه نوزادان توصیه می کند. مجموعه ای از سه واکسن در شش ماه اول دوران کودکی تزریق می شود. واکسن نیز برای همه کارکنان خدمات بهداشتی و درمانی توصیه می شود.
درمان هپاتیت C
- داروهای ضد ویروسی برای درمان هر دو نوع حاد و مزمن هپاتیت C مورد استفاده قرار می گیرند. افرادی که مبتلا به هپاتیت مزمن C هستند، معمولا با ترکیبی از داروهای ضد ویروسی درمان می شوند. آنها همچنین ممکن است نیاز به آزمایش بیشتری برای تعیین بهترین فرم درمان داشته باشند.
- افراد مبتلا به سیروز (زخم کبد) یا بیماری کبد به علت هپاتیت مزمن C ممکن است نامزد پیوند کبد باشند.
- در حال حاضر واکسن هپاتیت C وجود ندارد.
درمان هپاتیت D
- در این زمان داروهای ضد ویروسی برای درمان هپاتیت D وجود ندارد. براساس یک تحقیق در سال 2013، یک دارو به نام آلفا اینترفرون میتواند برای درمان هپاتیت D استفاده شود، اما تنها بهبودی را در حدود 25 تا 30 درصد افراد نشان میدهد.
- هپاتیت D را می توان از طریق واکسیناسیون برای هپاتیت B جلوگیری کرد، زیرا عفونت با هپاتیت B برای توسعه هپاتیت D ضروری است.
درمان هپاتیت E
در حال حاضر هیچ درمان خاصی برای درمان هپاتیت E وجود ندارد. از آنجا که عفونت اغلب حاد است، به طور معمول به صورت خود به خود برطرف می شود. به افراد مبتلا به این نوع عفونت اغلب توصیه می شود استراحت کافی، مایعات زیاد، مواد مغذی کافی دریافت کنند و از الکل اجتناب کنند. با این حال، زنان باردار که این عفونت را دارند مورد نظارت دقیق قرار می گیرند.
درمان هپاتیت خودایمنی
- کورتیکواستروئیدها، مانند پردنیزون یا بونزونید، در ابتدای درمان هپاتیت خودایمنی بسیار مهم هستند. آنها در حدود 80 درصد در افراد مبتلا به این بیماری موثر هستند.
- آزاتیوپرین (Imuran)، داروئی که سیستم ایمنی را سرکوب می کند، اغلب در درمان استفاده می شود. می توان آن را با استروئید یا بدون آن استفاده کرد.
- دیگر داروهای سرکوب کننده ایمنی مانند مایکوفنولات (CellCept)، تاکرولیموس (پروگرف) و سیکلوسپورین (Neoral) نیز می توانند به عنوان جایگزین برای آزاتیوپرین برای درمان استفاده شوند.
نکاتی برای جلوگیری از هپاتیت
بهداشت
رعایت بهداشت یکی از راه های کلیدی برای جلوگیری از هپاتیت A و E است. اگر به کشورهای در حال توسعه سفر می کنید، باید از موارد زیر بپرهیزید:
- آب محلی
- یخ
- حلزون یا صدف خام یا نپخته
- میوه و سبزی خام
هپاتیت B، C و D از طریق خون آلوده منتقل می شود بنابراین از موارد زیر بپرهیزید:
- به اشتراک گذاشتن سوزن دارویی
- به اشتراک گذاشتن تیغ
- استفاده از مسواک شخص دیگر
- دست زدن به خون ریخته
هپاتیت B و C نیز می تواند از طریق رابطه جنسی و تماس جنسی ( در هفته چند بار نزدیکی کنیم؟ ) صمیمی باشد. تمرین سلامت جنسی با استفاده از کاندوم و سدهای دندانی می تواند به کاهش خطر ابتلا به عفونت کمک کند.
واکسیناسیون
استفاده از واکسن یک کلید مهم برای جلوگیری از هپاتیت است. واکسیناسیون برای جلوگیری از رشد هپاتیت A و B در دسترس است. در حال حاضر کارشناسان واکسن هایی علیه هپاتیت C را توسعه می دهند. واکسن هپاتیت E در چین وجود دارد، اما در ایالات متحده در دسترس نیست.
عوارض جانبی هپاتیت چیست؟
هپاتیت مزمن B یا C اغلب می تواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود. از آنجا که ویروس بر کبد تاثیر می گذارد، افراد مبتلا به هپاتیت مزمن B یا C در معرض خطرات زیر هستند:
- بیماری مزمن کبدی
- سیروز
- سرطان کبد
هنگامی که عملکرد طبیعی کبد شما متوقف شود، نارسایی کبدی رخ می دهد. عوارض نارسایی کبدی عبارتند از:
- اختلالات خونریزی
- ایجاد مایع در شکم، به نام آسسیت
- افزایش فشار خون در رگ های پورتال که وارد کبد می شود، به عنوان پرفشاری خون پورتال شناخته می شود
- نارسایی کلیه
- آنسفالوپاتی کبدی، که به خاطر سمومی مانند آمونیاک، که بر عملکرد مغز تاثیر می گذارد، شامل خستگی، از دست دادن حافظه و توانایی های ذهنی می باشد.
- کارسینوم هپاتو سلولیک، که یک نوع سرطان کبد است
- مرگ
افراد مبتلا به هپاتیت مزمن B و C تشویق می شوند که از الکل اجتناب کنند زیرا الکل می تواند بیماری کبد را تسریع کند. مکمل های خاص و داروها همچنین می توانند عملکرد کبد را تحت تاثیر قرار دهند. اگر هپاتیت مزمن B یا C دارید، قبل از مصرف هر داروی جدید، با پزشک خود مشورت کنید.
تهیه و تنظیم: گروه سلامت اوما
منبع: www.healthline.com
