شب ادراری در کودکان پنج سال یا کمتر متداول است. اما در صورتی که در سنین بالاتر ادامه پیدا کند، مداخله ضروری است. در این مقاله همه چیز از دلایل تا گزینه های درمانی و جلوگیری را در مورد این مشکل به شما می گوید.
دلیل شب ادراری کودکان چیست؟
دلایل زیادی برای شب ادراری کودکان وجود دارد. اما آیا باید در مورد شب ادراری کودک خود نگران بود؟ شاید بله شاید خیر. برای یافتن دلیل شب ادراری کودکان به خواندن این متن ادامه دهید.
انواع شب ادرای
به منظور فهمیدن دلیل، ابتدا باید انواع شب ادراری را بشناسید.
شب ادراری می تواند اولیه یا ثانویه باشد. وضعیت اولیه زمانیست که شب ادراری کودک بدون وقفه ادامه پیدا کند. بنابراین اگر پسر یا دختر 7 ساله شما از زمان خردسالی بدون هیچ وقفه قابل توجهی شب ادراری داشته، این وضعیت شب ادراری اولیه است. اما اگر کودک در طول زمان قابل توجهی، حداقل 6 ماه، شب ادراری نداشته و این عادت مجددا شروع شده، این وضعیت شب ادراری ثانویه می باشد.
دلایل شب ادراری اولیه در کودکان
شب ادراری پدیده ای معمول در نوزادان است. معمولا بیشتر کودکان با بزرگتر شدن تا سن 3 سالگی این عادت را کنار می گذارند. بقیه تا 5 سالگی بر آن غلبه می کنند. و برخی کودکان ممکن است حتی تا زمانی که به دبستان می روند به شب ادراری ادامه می دهند. ممکن است به طور تصادفی کودکان دیگری با این مشکل در کلاس باشند.
تعداد کمی کودک حتی پس از 7 سالگی این عادت را خواهند داشت، که در این صورت به یک نگرانی تبدیل می شود. شب ادراری اولیه ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:
- تاخیر در بلوغ رایج ترین دلیل شب ادراری است. عموما بدن کنترل مثانه مورد نیاز را ایجاد می کند تا به کودک اجازه دهد که در زمانی که نیاز به ادرار کردن دارد بیدار شود. ولی برخی کودکان این کنترل را نداشته و نمیتوانند ادرار را تمام شب نگه دارند، که به شب ادراری منتج می شود.
- خواب عمیق دلیل دیگری است برای اینکه کودک نمیتواند به منظور ادرار کردن از خواب برخیزد. کودکانی که خیلی عمیق به خواب می روند گاهی اوقات سیگنال مغزی مبتنی بر پر بودن مثانه را از دست می دهند و جای خود را خیس می کنند.
- عادت های ضعیف دستشویی رفتن در طول روز می تواند یکی از دلایل اصلی برای شب ادراری باشد. کودکانی که سخت مشغول بازی می شوند دستشویی رفتن را به "بعدا" موکول می کنند، که منجر به ادرار کردن در شب می شود.
- هورمون ضد ادرار (ADH) از تولید ادرار اضافی در طول شب جلوگیری می کند. اگر بدن کودک به مقدار کافی از این هورمون تولید نکند ادرار بیشتری در شب به وجود می آید. در صورتی که این عامل با عدم کنترل مثانه ترکیب شود موجب شب ادراری در کودکان بزرگ تر می شود.
- اختلالات ساختاری یا ناهنجاری های آناتومی نیز می تواند باعث شب ادراری در کودکان شود.
- گاهی اوقات ژنتیک می تواند دلیل شب ادراری باشد. مطابق با تحقیقات، در خانواده هایی که هر دو والدین شب ادراری داشته اند، کودکان 44% محتمل به داشتن این مشکل هستند. حتی اگر هیچ کدام از والدین این مشکل را نداشتند، کودکان 14% شب ادراری خواهند داشت.
شب ادراری اشتباه کسی نیست. هیچ منفعتی در سرزنش کودک برای کاری که انجام داده است وجود ندارد، کما اینکه ممکن است تنها به استرس کودک بیافزاید و شرایط را بدتر کند.
دلایل شب ادراری ثانویه در کودکان بزرگتر و نوجوانان
مشکل شب ادراری تنها به کودکان کم سن و سال محدود نمی شود. این مشکل خجالت آور حتی در برخی نوجوانان نیز مشاهده می شود. دلایل آن عبارتند از:
- برخی کودکان و حتی افراد بالغ مثانه کوچکی دارند که نگهداری حتی مقدار نرمالی از ادرار را مشکل می کند. اسپاسم های ماهیچه دلیل دیگری است بر اینکه یک نوجوان نتواند کنترل مثانه داشته باشد.
- نوجوانان تغییرات هورمونی زیادی را طی می کنند، که می تواند بر سطوح ADH آن ها اثرگذار باشد. این عامل به تولید فزاینده ادرار در طول شب منجر می شود.
- شب ادراری ثانویه اکثرا نتیجه یک شرایط پزشکی اساسی می باشد. مشکلات پزشکی مانند دیابت، عفونت های دستگاه ادراری و یبوست می تواند دفعات ادرار کودک در طول روز و شب را افزایش دهد.
- مشکلات روانشناسی مانند نگرانی و استرس ممکن است گاهی اوقات شب ادراری در نوجوانان را ایجاد کند. اگر در اوایل مشکل با آن برخورد نشود می تواند به یک عادت سخت تبدیل شود. در صورتی که شب ادراری موجب استرس، سرزنش یا تنبیه کودک شود شرایط فقط بدتر خواهد شد.
- مصرف کافئین نیاز به دفع ادرار را افزایش می دهد. اگر کودک شما پیش از رفتن به رختخواب نوشیدنی های حاوی کافئین نوشیده باشد، احتمال دارد پیش از اتمام شب مثانه اش پر شود.
- اختلالات سیستم عصبی ممکن است باعث مشکلات عصبی شده که ناتوانی در دفع ادرار می تواند اثر جانبی آن باشد.
درنتیجه چگونه می توان شب ادراری در کودکان بزرگتر را متوقف کرد؟
قدم اول مراجعه به پزشک متخصص اطفال به منظور دریافتن علت شب ادراری کودک شماست. بدون تشخیص مناسب اشاره دقیق به علت شب ادراری آسان نخواهد بود.
تشخیص شب ادراری
تشخیص شامل معاینه جسمی می شود که پس از آن متخصص اطفال ممکن است از شما در مورد سابقه پزشکی کودک سوال بپرسد تا شرایطی از جمله یبوست، دیابت یا عفونت دستگاه ادراری را غیر محتمل بشمرد. همچنین در مورد سابقه شب ادراری کودک به منظور سنجیدن شب ادراری اولیه یا ثانویه سوال می پرسد.
اگر تشخیص واضح نبود ممکن است دکتر آزمایش ادرار را به منظور بررسی وجود هر گونه علامت عفونت یا بیماری توصیه کند.
درمان شب ادراری
خوشبختانه گزینه های متفاوتی برای مشکل در دسترس است.
بسته به دلیل شب ادراری، دکترها ممکن است درمانی شامل دارو، مشاوره و تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی تجویز کنند. دارو شامل دسموپروسین استات (DDAVP) می باشد که برای درمان علایم بوجود آورنده این شرایط بکار می رود. همچنین احتمال دارد دکتر داروهای آنتی کلینرژیک که با جلوگیری از انقباضات مثانه به افزایش ظرفیت آن کمک می کنند تجویز کند.
در بعضی موارد نادر، دکترها ممکن است ایمی پرامین که یک داروی ضدافسردگی بوده و در جلوگیری از شب ادراری موثر است هم تجویز کنند.
تغییرات سبک زندگی برای جلوگیری از شب ادراری کودکان
سر و کار داشتن با شب ادراری بطور تمام وقت می تواند آزار دهنده باشد. بدتر اینکه کودک شما ممکن است تا حدی خجالت زده باشد که نتواند در مورد آن صحبت کند و به زجر دادن و معذب کردن خود منتهی شود. علاوه بر دریافت درمان صحیح، شما می توانید این تغییرات ساده در سبک زندگی کودک را برای جلوگیری از شب ادراری امتحان کنید. این نکات و ترفندها شب ادراری را به طور کامل درمان نمی کند ولی برای مقابله با آن به کودک کمک می کند.
- مصرف مایعات را در طول نیمه دوم روز کاهش دهید. به کودک اجازه دهید تا آب بیشتری در طول روز بیاشامد و در طول عصر و شب آن را به حداقل برسانید.
- از دادن هر گونه محرک های مثانه از جمله کافئین، که ممکن است در کاکائو یا نوشیدنی های حاوی شکلات وجود داشته باشد، به کودک در طول شب پرهیز کنید. همچنین از آب میوه های طبیعی، شیرین کننده ها و نوشیدنی های مصنوعی طعم دار مانند سودا اجتناب کنید.
- اگر عادات دستشویی رفتن کودک شما در طول روز متغیر است، وقفه ها را زمان بندی کنید. بله، او خواهد گفت که "نیازی به دستشویی رفتن ندارد". ولی او را به عمل به برنامه تشویق کنید. مطمئن شوید که حداقل دوبار در طول دو ساعت قبل از رفتن به رختخواب به دستشویی می رود.
- به منظر جلوگیری از تشنگی زیاد آب رسانی به کودک را به طور پیوسته انجام دهید. یک بطری آب در دسترس او قرار دهید تا هر زمان که تشنه شد جرعه جرعه آب بنوشد.
- از بیدار کردن کودک در میانه شب برای به دستشویی بردن او خودداری کنید. چرا که این کار در بلند مدت کمکی نخواهد کرد. بعلاوه این عمل ممکن است به دلیل بی خوابی کودک را بد خلق کند.
- با کودکان صحبت کنید. بحث آزادی در مورد این مشکل داشته باشید. با یکدیگر همفکری کنید و از آن ها بخواهید تا راه حل های مفیدی ارائه دهند.
- هرگونه پیشرفت کودک را تشویق کنید، اما برای عدم پیشرفت تنبیه نکنید.
- افکار مثبت و قوت قلب دادن به خود برای کودکان بزرگ تر و نوجوانانی که با مشکل شب ادراری مواجهند می تواند مثمر ثمر باشد.
- جدا از دارو و تغییرات سبک زندگی، هشدارهای شب ادراری یکی از موثرترین درمان ها در نظر گرفته شده است.
درمان های خانگی برای شب ادراری در کودکان
میتوانید با بعضی اعمال که در خانه انجام می شود به حل مشکل کودک خود کمک کنید. در اینجا تعدادی درمان گیاهی خانگی و تمرین آورده شده است:
ماساژ دادن
ماساژ پایین شکم با روغن زیتون می تواند از پیچ خوردن غیرارادی عضلات لگن که منجر به شب ادراری می شود جلوگیری کند.
- روغن زیتون را کمی گرم کنید
- پایین شکم را با روغن زیتون گرم ماساژ دهید تا عضلات مجاری ادراری و مثانه تقویت شده و کنترل مثانه بهبود پیدا کند.
- برای نتایج بهتر هر روز ماساژ دهید.
تمرین های مثانه
تاخیر در بلوغ مثانه یکی از رایج ترین دلایل برای شب ادراری در کودکان می باشد. برخی تمرین ها عضلات مجاری ادراری را تقویت کرده و آن ها را منبسط می کند تا از انقباض مثانه جلوگیری کند. در این جا چند تمرین که به سفت کردن عضلات لگن کمک کرده و از عکس العمل های غیرارادی ممانعت می کند ارائه شده است.
- تمرین استانداردی که توسط دکترها توصیه شده این نیست که زمانی که دستشویی رفتن ضروری می شود به دستشویی بروند. نگه داری آن برای 20-10 دقیقه می تواند به انبساط مثانه و بهبود قدرت کنترل کمک کند.
- ورزش دیگر این است که یک توپ کوچک ( به اندازه یک مشت) را بین ران ها (درست بالای زانوها) نگه داشته و فشار دهند. این عمل عضلات لگن را تقویت می کند.
- به منظور ورزش دادن به مثانه و منبسط کردن آن آب بیشتری بنوشید.
این تمرین ها را حداقل دوبار در روز انجام دهید تا عضلات لگن قوی تر شده و کنترل مثانه بهبود یابد.
دارچین
دارچین خواص آنتی اکسیدان داشته و از دیابت پیشگیری می کند. بنابراین اگر شب ادراری در اثر عفونت باکتریایی یا دیابت باشد مصرف هر روزه مقداری دارچین می تواند کمک کند.
- هر روز یک تکه دارچین به کودک بدهید تا بجود.
- همچنین می توانید پودر دارچین را به عنوان چاشنی در شیر، دسر یا نان استفاده کنید.
عصاره زغال اخته
عصاره زغال اخته به عنوان متوقف کننده دفع ادرار شناخته شده است. دادن یک لیوان کوچک عصاره زغال اخته به کودک قبل از رفتن به رختخواب می تواند ایده خوبی باشد.
گردو و کشمش
میوه های خشک برای سلامتی مفید هستند، ولی گردو و کشمش با هم می توانند دفعات شب ادراری در کودک را کاهش دهند. قبل از رفتن به رختخواب به کودک وعده مختصری از سه بادام و دو کشمش بدهید. این وعده را هر روز ادامه دهید تا پیشرفت چشمگیری حاصل شود و دوره های خشکی طولانی تر شوند.
سرکه سیب
سرکه سیب مزایای زیادی برای سلامتی دارد که یکی از آن ها کاهش اسیدیته معده بوده، که می تواند باعث سوزش روده شده و به شب ادراری منجر شود.
- سرکه سیب اسیدی است، پس یک قاشق آن را با یک لیوان آب رقیق کنید.
- برای کاهش تلخی میتوانید به آن عسل اضافه کنید.
یک یا دو بار در روز، ترجیحا با یک وعد غذایی، سرکه سیب را به کودک بدهید.
انگور فرنگی هندی
انگور فرنگی هندی یک درمان موثر آیورودا است که می تواند برای جلوگیری از شب ادراری امتحان شود.
- هسته های انگور را جدا کرده و آن ها را به تکه های کوچک خرد کنید.
- تکه های خرد شده انگورها را بسایید و به مخلوط عسل اضافه کنید.
- مقدار کمی زردچوبه اضافه کنید و به خوبی مخلوط کنید.
هر روز صبح یک قاشق از این به کودک بدهید.
عسل
عسل رطوبت پسند است، به این معنی که می تواند طوبت یا مایع جذب کرده و نگه دارد. بنابراین به کودک کمک می کند که مثانه پر را تا صبح نگه دارد. یک قاشق کوچک چایی خوری عسل برای کودک کوچک تر و یک قاشق غذاخوری به نوجوان بدهید.
شکر زرد
شکر زرد گرمای بدن کودک شما را افزایش داده و آن را گرم نگه می دارد. در نتیجه مشکل شب ادراری را به حداقل می رساند.
- می توانید هر روز صبح یک لیوان شیر گرم و یک تکه شکر زرد به کودک بدهید.
- همچنین می توانید دارویی با دانه کنجد بو داده و شکر زرد با اندکی نمک آماده کنید.
این کار را برای دو ماه انجام دهید تا عادت شب ادراری کودک را متوقف کنید. با این وجود مراقب باشید که مقدار زیادی شکر زرد به کودک ندهید، چرا که حرارت زیاد بدن نیز خوب نیست.
دانه خردل
دانه خردل به منظور کمک به کودکان با مشکل عفونت مجاری ادراری(UTI)، که در کودکان جوان تر موجب شب ادراری می شود، توصیه شده است.
- در نصف فنجان شیر نصف قاشق چای خوری پودر خردل خشک شده(ریز) اضافه کنید.
- هر روز یک ساعت قبل از خواب آن را به کودک بدهید.
حقایقی در مورد شب ادراری
حدود 85% کودکان عادت شب ادراری را تا سن 5 سالگی کنار می گذارند. تقریبا تمام آن ها تا 10 سالگی شب ادراری را ترک می کنند. تنها 2% از آن ها تا سن 15 سالگی جای خود را خیس می کنند. در اینجا چند حقیقت در مورد شب ادراری آورده شده که شما باید بدانید:
- شب ادراری در پسرها نسبت به دخترها رایج تر است.
- این مشکل معمولا در خانواده وجود دارد. اگر یکی از والدین درگذشته مشکل شب ادراری داشته اند، کودک احتمالا آن را خواهد داشت. جالب توجه است که آن ها این عادت را در همان سن والدینشان کنار می گذارند.
- شب ادراری عمدی نبوده و به خاطر آموزش ضعیف استفاده از سرویس بهداشتی نیست.
- حتی اگر کودک پیش دبستانی شما بر این عادت غلبه کرد، ممکن است گاهی اوقات جای خود را خیس کند.
شب ادراری مشکل عمده ای برای کودک محسوب می شود، حتی اگر نخواهند در مورد آن صحبت کنند. بخش عمده ای از کودکان در حال رشد خجالت زده هستند و نیاز به حمایت شدن دارند. بله، شستن لباس های لکه دار و پارچه های کتان رختخواب میتواند به طور دردناکی خسته کننده باشد. اما نکته مثبت اینجاست که با این مشکل می توان با کمک درمان پزشکی و درمان های خانگی که در بالا بدان ها اشاره شد برخورد کرد.
شما چگونه به مشکل شب ادراری کودک خود رسیدگی می کنید؟ در اینجا با ما در مورد آن صحبت کنید.
منبع: www.momjunction.com
