واژینیسموس (گرفتگی عضلات مهبل با ترس از نزدیکی) عبارت است از اسپاسم عضلات اطراف مدخل مهبل که اگر شدید باشد، ممكن است مانع از مقاربت گردد. مي تواند زنان را در تمامي سنین مبتلا كند. انقباض غیرارادي عضلات اطراف مهبل و مقعد را در این موارد شاهد هستیم. مهبل چنان محكم بسته مي شود كه آلت تناسلي مرد نمي تواند براي مقاربت جنسي وارد آن شود. از گذاشتن هرگونه شي مثل تامپون ، دیافراگم یا اسپكولوم (براي معاینه پزشكي استفاده مي شود) نیز جلوگیري مي كند. در این مقاله مروری کامل بر اختلال واژینیسموس داریم:
واژینیسموس
واژینیسم وضعیتی است که می تواند مقاربت جنسی، آزمایشات زنانه و حتی دخول تامپون را دردناک کند، اگر غیر ممکن نکند. این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که یک شی مانند تامپون، آلت تناسلی یا اسپکولوم را به واژن وارد کنید. درد ناشی از انقباض عضلات کف لگن - به ویژه گروه عضلانی (PC) - منجر به اسپاسم عمومی عضلانی و توقف موقت تنفس می شود. علاوه به درد، زنان ممکن است قادر به قرار دادن تامپون در داخل واژن و یا معاینات زنانه نباشند.
مهم است که واژینیسم برای جلوگیری از بدتر شدن بیماری درمان شود.
واژینیسموس چیست؟
واژینیسم یک بیماری رایج است که بر توانایی زن در رابطه جنسی واژینال تاثیر می گذارد و علت اصلی ازدواج نکردن است. شایع ترین گروه عضلانی که تحت تاثیر قرار می گیرند، گروه عضلانی (PC) است. این عضلات مسئول دفع ادرار، مقاربت، ارگاسم، حرکات روده و زایمان هستند. درد ناشی از واژینیسم متفاوت است، اعم از خفیف تا شدید در طبیعت و از ناراحتی به سوزش در احساسات می باشد.
تعدادی از انواع مختلف واژینیسم وجود دارد که می تواند زنان را در هر رده سنی تحت تأثیر قرار دهد. طبقه بندی واژینیسم عبارتند از:
- واژینیسموس اولیه: یک حالت درازمدت است که در آن درد همیشه وجود دارد
- واژینیسموس ثانویه: به دنبال یک عملکرد طبیعی جنسی رخ می دهد و همیشه وجود ندارد
- واژینیسموس جهانی: در تمام شرایط با هر شی موجود است
- واژینیسموس وضعیتی: تنها در شرایط خاص وجود دارد؛ برای مثال، در طول نزدیکی جنسی، اما در طول آزمایشات زنان و یا تامپون دیده نمی شود.
- واژینیسموس اولیه اغلب در طول اولین تلاش در رابطه جنسی با زنان تجربه می شود؛ همسر مرد قادر به قرار دادن آلت تناسلی خود در مهبل (واژن) نیست و شروع به "ضربه زدن به دیوار" واژن می کند. این دسته از واژینیسم نه تنها بر رابطه جنسی تاثیر می گذارد، بلکه بر توانایی زن برای استفاده از تامپون و معاينه زنان نیز تاثیر می گذارد.
- علاوه بر درد، زنان همچنین اسپاسم عضلات را تجربه می کنند و موقتا تنفس متوقف می شود، علائمی که در هنگام توقف تلاش برای دخول به واژینال متوقف می شود.
- واژینیسم ثانویه می تواند در هر مرحله از زندگی تجربه شود و می تواند بر کسانی که هرگز نشانه های واژینیسم را تجربه نکرده اند، تأثیر بگذارد. اغلب این نوع واژینیسم در اثر یک رویداد خاص ایجاد می شود؛ عفونت، یائسگی، یک حادثه تروماتیک، یک وضعیت پزشکی، مسائل مربوط به رابطه جنسی، جراحی یا زایمان.
- متأسفانه، حتی پس از اصلاح وضعیت پزشکی اصلی، درد می تواند به علت پاسخ واضحی که بدن به علت واژینیسم بروز می کند، ادامه یابد.
حقایقی در مورد واژینیسموس
در اینجا برخی از نکات کلیدی در مورد واژینیسم وجود دارد. اشکال مختلف واژینیسم وجود دارد. علائم از فرد به فرد متفاوت است:
- درد ناشی از واژینیسموس می تواند از خفیف تا شدید باشد و موجب احساسات مختلف می شود.
- واژینیسموس ممکن است به علت عوامل عاطفی، عوامل طبی یا ترکیبی از هر دو باشد.
- واژینیسموس یکی از دلایل اصلی ازدواج نکردن است.
- بیماری را می توان با ترکیبی از تمرینات فیزیکی و عاطفی درمان کرد.
- واژینیسموس به طور معمول قابل درمان است.
علت واژینیسموس چیست؟
واژینیسم یک بیماری است که می تواند به دلیل استرس های فیزیکی، استرس های احساسی یا ترکیبی از دو مورد ایجاد شود و می تواند پیش بینی شود. تمایل ناخودآگاه براي جلوگیري از ورود آلت تناسلي مرد به خاطر عوامل عاطفي یا رواني . این عوامل ممكن است شامل ترس ، اضطراب ، خصومت ، عصبانیت یا تنفر از فعالیت جنسي باشند و یا حساس نبودن همسر، ناكافي بودن یا ماهرانه نبودن اعمال جنسي مقدماتي یا ناكافي بودن میزان نرم كردن مهبل قبل از تلاش براي دخول،اختلالات فیزیكي(نادر) مثل عفونت ها، واكنش هاي آلرژیك یا پرده بكارت سفت و سوراخ نشده،عفونت مهبل و...
عوامل احساسی مؤثر بر واژینیسم:
- ترس از درد یا بارداری،
- اضطراب – احساس گناه
- مسائل مربوط به رابطه جنسی – احساس سوء استفاده، احساس آسیب پذیری
- حوادث زندگی - تجاوز، سابقه سوء استفاده
- تجربه های دوران کودکی - تربیت، قرار گرفتن در معرض تصاویر جنسی.
عوامل فیزیکی موثر بر واژینیسموس
- عفونت - مانند عفونت ادراری یا عفونت مخمر
- بیماری - مانند سرطان
- زایمان
- یائسگی
- جراحی لگن
- کاهش میزان روغنکاری واژینال
- عوارض جانبی دارو
بسیاری از افراد - هر دو مرد و زن - تحت تأثیر اختلال عملکرد جنسی قرار می گیرند. این مسئله تقصیر کسی نیست و نباید از آن خجالت کشید. در اکثر موارد و با کمک متخصصان، اختلال عملکرد جنسی می تواند با موفقیت حل شود.
علائم واژینیسموس را بشناسید
علائم واژینیسم از فردی به فردی متفاوت است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مقاربت دردناک، سوزش، خارش یا تنگی باعث درد میشود
- نفوذ دشوار یا غیر ممکن
- درد جنسی طولانی مدت با علت مشخص یا نامشخص
- درد هنگام وارد کردن تامپون
- درد در معاینه زنان
- اسپاسم عمومی عضلانی یا توقف تنفس در طی اقدام مقاربت.
واژینیسم مانع از ابتلا به بیماری های جنسی نمی شود. با این حال، علائم ممکن است منجر به ایجاد اضطراب در رابطه جنسی و ایجاد تمایل به اجتناب از رابطه جنسی شود.
تست و تشخیص واژینیسموس
تشخیص واژینیسم یک فرایند پیچیده است و ممکن است شامل یک یا چند متخصص، از جمله متخصصین زنان، متخصصان فیزیوتراپی، متخصصین روانپزشکی، روانشناسان و مشاوران باشد. در ارزیابی فیزیکی، یک تاریخچه پزشکی و آزمایش لگن لازم است. اطمینان حاصل کنید که عامل اصلی درد درمان می شود.
عوارض احتمالي در واژینیسموس
تروماي رواني به خاطر احساس گناه ، اضطراب ، كاهش اعتماد به نفس و احساس بي كفایتي یا مشكلات بین فردي در نتیجه این اختلال آزمون هاي تشخیصي مي توانند شامل معاینه لگن براي رد كردن اختلالات فیزیكي باشند(ممكن است براي معاینه دقیق احتیاج به داروهاي خواب آور باشد). سابقه جنسي مهم است و شامل تجارب زودهنگام در كودكي ، پاسخ هاي جنسي قبلي و فعلي ، روش هاي ضد بارداري ، اهداف تولیدمثلي ، احساس در قبال همسر و مشخصاتي در مورد دردي كه تجربه مي كنید، خواهد بود.
عواقب مورد انتظار
در صورتي كه علت زمینه اي را بتوان علاج كرد یا از طریق درمان طبي یا مشاوره رواني بتوان یك روش براي كنار آمدن ابداع كرد، قابل علاج است.
واژینیسموس چگونه درمان میشود؟
- جراحی واژینیسم را درمان نمی کند و حتی ممکن است وضعیت را بدتر کند. علاوه بر این، درمان این بیماری نمی تواند آن را بدتر کند، که منجر به طول عمر بیشتر و افزایش شدت عضلات PC می شود. خبر خوب این است که واژینیسم تقریبا 100٪ قابل درمان است. در ابتدا متوجه هرگونه مشكل طبي و سپس كاهش اسپاسم هاي عضلاني و مشكلات رواني خواهد بود . براي اسپاسم هاي عضلاني ، یك نوع درمان شامل گشاد كردن ملایم و تدریجي مدخل مهبل با گشادكننده هاي لاستیكي یا شیشه اي است .
- احتمالاً درمان در مطب 3 بار در هفته لازم خواهد بود و باید در منزل حداقل 2 بار در روز تمرین كنید. قبل از اتساع یا تلاش براي مقاربت ، به مدت 10 تا 15 دقیقه در وان آب داغ بنشینید. حمام گرفتن غالباً عضلات را شل مي كند و ناراحتي را تسكین مي دهد. هروقت مفید باشد، حمام را تكرار كنید.
- علاوه بر درمان با گشاد كردن یا در صورتي كه موفقیت آمیز نباشد، روان درماني یا مشاوره توصیه مي گردد. این امر مي تواند شامل تمركز حس و بهبود روابط با همسر، همراه با درمان براي حل هرگونه تعارض در زندگي شما باشد. قبل از تلاش براي مقاربت ، شما و همسرتان باید از یك نرم كننده مثل ژل مهبلي یا روغن بچه استفاده كنید.
بطور کلی درمان واژینیسم معمولا شامل ترکیبی از:
- تمرینات کنترل کف لگن: از جمله انقباض عضلانی و فعالیتهای شل کننده عضلات برای بهبود کنترل عضلات کف لگن می باشد.
- آموزش دخول یا انعطاف پذیری: تمرینات نظارت شده با استفاده از شل کننده های پلاستیکی می تواند به کاهش حساسیت نفوذ کمک کند.
- آموزش و مشاوره: اطلاعاتی در مورد آناتومی جنسی و چرخه پاسخ جنسی ارائه می شود که به بیماران کمک می کند درد را راحت تر تحمل کنند
- تمرین های عاطفی: اجازه می دهد بیمار به شناسایی، بیان و حل هر گونه عوامل عاطفی که به واژینیسم کمک می کند بپردازد.
- زمان لازم برای درمان موفق واژینیسم بسته به فرد متفاوت است.
- معمولاً براي واژینیسموس دارو لازم نیست ولي خواب آورها یا آرام بخش هاي خفیف ممكن است به مدت كوتاه تجویز شوند.
پیشگیري از واژینیسموس
معاینه لگن به وسیله یك پزشك و مشاوره قبل از شروع فعالیت جنسي
تهیه و تنظیم: گروه سلامت اوما
منبع: www.medicalnewstoday.com